Materiałem biologicznym wykorzystywanym w testach na ojcostwo jest wymaz z wewnętrznej strony policzka. Pobranie takiego wymazu jest bardzo łatwe. Stąd też wielu naszych pacjentów decyduje się przygotować go samodzielnie w domu. Jest to najlepsze wyjście jeśli w badaniu ma uczestniczyć małe dziecko, dla którego wizyta w placówce medycznej może być stresującym przeżyciem. Po pobraniu próbek pacjenci bardzo często nie wiedzą jednak, jak je prawidłowo zabezpieczyć przed wysyłką.
Pobieranie i zabezpieczenie wymazu z policzka
Osoba, która pobiera wymaz od siebie i dziecka powinna mieć przez cały czas ubrane jednorazowe rękawiczki, począwszy od momentu rozpakowania wymazówek a skończywszy na ich ponownym wsadzeniu do opakowania. Ma to na celu zapobieganie zanieczyszczeniu wymazówek obcym DNA. Wymaz pobiera się poprzez pocieranie końcem wymazówki obu policzków z ich wewnętrznej strony. Dla każdego policzka przeznaczona jest jedna wymazówka. Policzek powinno się pocierać ok. 10 razy, płynnym ruchem w kierunku tam i z powrotem.
Ok. 2 godziny przed pobraniem osoby badane nie powinny już spożywać żadnych posiłków, pić słodkich napojów, żuć gumy, ani palić papierosów. Przed pobraniem, jak i w trakcie, w jamie ustnej pacjenta nie powinno być żadnych ciał obcych, np. lizaków. W przypadku małych dzieci czas ten może wynosić 1 godzinę.
Gdy już wszystkie wymazy zostaną pobrane należy włożyć je do opakowania i wsunąć w tekturową osłonkę. Zabezpieczone wymazy należy podpisać imieniem, nazwiskiem, datą urodzenia i datą pobrania, chyba, że badanie ma być anonimowe. Wtedy wymazówki zostają opisane jako: „ojciec”, „dziecko”. Następnie wystarczy włożyć je do dołączonej do zestawu zaadresowanej koperty zwrotnej, razem z dokumentami zlecenia, i odesłać do laboratorium.
Ważne: Próbki powinny zostać odesłane najpóźniej w ciągu kilku dni od pobrania. Przedtem należy przechowywać je w suchym, zaciemnionym miejscu o temperaturze pokojowej. Światło, wilgoć i wysoka temperatura to czynniki, które mogą doprowadzić do degeneracji materiału genetycznego.
Pobranie i zabezpieczenie włosów oraz innych mikrośladów
Włosy, paznokcie, szczoteczki do zębów, maszynki do golenia, smoczki, gryzaki, a nawet sztućce czy niedopałki papierosów należą do grupy tzw. niestandardowych próbek, profesjonalnie nazywanych też mikrośladami. Tak samo jak wymazy powinny one być zbierane w jednorazowych rękawiczkach. Aby mokre próbki nie pokryły się pleśnią i nie rozwinęły się na nich drobnoustroje, należy je najpierw pozostawić do wyschnięcia. Podobnie jak w przypadku wymazów nie należy narażać ich działanie wysokiej temperatury i promieniowania słonecznego. Mikroślady najlepiej umieścić potem w suchej, papierowej kopercie, zamykanym od góry kubeczku na mocz lub plastikowym, suchym oraz czystym woreczku i w najszybciej jak to możliwe odesłać do laboratorium.